Nazywana chorobą XXI wieku. Najczęściej dotyka najmłodszych i dzieli się na kilka rodzajów. Skolioza. Co to jest i czy trzeba się jej bać? Pogłęb swoją wiedzę odnośnie do tego popularnego schorzenia!
Skolioza a skrzywienie boczne kręgosłupa
Skolioza jest – najprościej mówiąc – skrzywieniem kręgosłupa. Często mylona i nazywana zamiennie ze „skrzywieniem bocznym kręgosłupa”. Są to jednak dwa różne schorzenia. Czym się od siebie różnią? Skrzywienie boczne przebiega wyłącznie w płaszczyźnie czołowej. Skolioza jest skrzywieniem nie tylko czołowym, ale również poprzecznym i strzałkowym. Przebiega więc aż w trzech płaszczyznach. Skutkuje to przesunięciem środka ciężkości, co w dorosłym życiu sprzyja rozwojowi zwyrodnień i przyspieszonym zużywaniem powierzchni stawowych.
Jak sprawdzić, czy masz skoliozę?
Skolioza to jedna z tych chorób, która najczęściej rozwija się bezobjawowo. Jeśli jednak dokuczają Ci częste bóle kręgosłupa, a jego wygląd wydaje się odbiegać od normy, udaj się do specjalisty. Co konkretnie powinno zwrócić Twoją uwagę?
– brak symetrii ramion czy łopatek,
– garb po jednej ze stron klatki piersiowej (szczególnie zauważalny w momencie schylania się),
– nierówna linia bioder,
– uwypuklenie w okolicy lędźwi,
– niesymetryczne wcięcia w talii.
Jak więc potwierdzić, że cierpisz na skoliozę? Przede wszystkim w tym celu udaj się do lekarza specjalisty. Przeprowadzi z Tobą konsultację i wykona wstępne badanie obrazowe całej sylwetki. Co będzie sprawdzał? Linię ramion oraz miednicy, symetrię czy obecność garbu żebrowego.
Poza badaniem obrazowym chorobę tę diagnozuje się głównie za pomocą RTG. (zdjęcia rentgenowskiego), wykonywanego na stojąco. Lekarz ocenia kąt odchylenia kręgosłupa i stwierdza ją, jeśli wynosi on minimum 10° w płaszczyźnie czołowej. Co, jeśli odchylenia odbiegają od normy w nieznaczny sposób, nie wpływają na wygląd i na jakość funkcjonowania pacjenta? Bez obaw, nie każda skolioza wymaga leczenia. Wskazana jest wówczas obserwacja i wizyty kontrolne u lekarza.
Nieleczona skolioza – do czego prowadzi?
Jak w przypadku każdej choroby, również bagatelizowana skolioza może przynieść szereg problemów i dysfunkcji. Należą do nich między innymi:
– silne i częste bóle kręgosłupa,
– zaburzenia neurologiczne,
– ucisk nerwów lub na rdzeń kręgowy,
– ograniczenie wydolności fizycznej,
– w skrajnych przypadkach nieleczona skolioza może prowadzić do ucisku narządów wewnętrznych (w tym nawet na płuca i serce). Wówczas może dochodzić do duszności, problemów z oddychaniem i szybszym męczeniem się.
Przyczyny
90% przypadków skoliozy jest nieznanego pochodzenia. Do ustalenia jej źródeł i prawdopodobnych powodów bierze się pod uwagę m.in. obciążenia genetyczne, wady w budowie kręgosłupa czy zaburzenia hormonalne. Faktem jest, że choroba ta najczęściej dotyka dzieci i nastolatków płci żeńskiej, a krytyczny moment jej postępowania przypada na okres dojrzewania.
Leczenie
Skoro wiesz już, co to jest skolioza i jak się ją rozpoznaje, pora poznać metody jej leczenia. Są one uzależnione od stopnia zaawansowania oraz wieku osoby chorej. W jej wczesnym stadium zaleca się ćwiczenia korygujące (głównie pływanie) lub noszenie gorsetu ortopedycznego. Jeśli to konieczne, może zostać zlecone noszenie gipsu lub specjalnych aparatów korygujących kręgosłup.
Leczenie operacyjne stosuje się u osób, u których kąt skrzywienia jest większy niż 60°. Zabieg polega na wszczepieniu implantów i jest najczęściej wykonywany u nastolatków.
Co można zrobić, by choroba nie postępowała?
Jeśli u Twojego dziecka stwierdzono skoliozę we wczesnym stadium, jest szansa na skorygowanie. Ważne jest stosowanie się kilku zasad. Co można zrobić?
– pokazać dziecku odpowiednie ćwiczenia i zapisać je na gimnastykę korekcyjną. Zachęcaj je też do częstych wizyt na basenie, lub ćwiczeń z piłką rehabilitacyjną
– zmienić materac na twardy materac rehabilitacyjny,
– dostosować wysokości krzesła oraz biurka do wzrostu dziecka,
– kupić krzesło z uwypukleniem na wysokości odcinka lędźwiowego,
– zapisać dziecko do fizjoterapeuty.
Niezależnie od tego, w jakim stadium jest Twoja choroba, zawsze warto jest łagodzić jej objawy – na tyle, o ile to możliwe. Ortopedyczny materac, wyprofilowane poduszki rehabilitacyjne, dyski rehabilitacyjny… Wszystkie te przedmioty mogą przynieść ulgę w bólu i pomagać hamować rozwój schorzenia. Wiedząc, co to jest skolioza, jak ją leczyć i co za sobą niesie, łatwiej będzie Ci dobrać odpowiednie leczenie.